ĐÀO MẢ

    “- Hàng này, bỏ ba đến bốn cái kế. Đào lên!”

Ván thiên chưa mục. Mấy cái đầu lâu, cái nào cũng há hốc. Trước khi chôn, phải cạy răng bỏ vô mấy hột gao. Bây giờ há hốc, nhìn thấy cả mấy đốt sống cổ.
Không biết có qua bến lú, bến mê không mà lão Nhất, lão Nhị, lão Tam, lão Tứ nằm há hốc.

     Chẳng có gì phải ngạc nhiên. Khi còn sống có nhiều điều chướng tai gai mắt, mấy lão muốn há miệng, nhưng đành phải ngậm. Bây giờ có cơ hội há mồm thì há, cớ sao không?

     Lão Nhất là anh cả, nhưng hèn. Cố tật chịu đấm ăn xôi, luôn mồm dĩ hòa vi quý. Lão Nhị lẽo mép, dụ khị mấy đứa chăn trâu, chăn bò để hốt phân. Lão Tam ranh ma, chỉ há mồm đớp, con sâu cái kiến cũng không tha. Lão Tứ càng quá tệ. Cọp vồ mất heo, chó sói chộp gà bắt vịt, không lo phên dậu.

     Tất cả không có kế sách gì. Ngậm miệng thin thít.

    Quái lạ! Da thịt phân hủy hết, nhưng nội tạng còn nguyên như bộ lòng dồi chó treo trong tủ kính. Trái tim bạc phếch, lá gan tái như mào gà cắt tiết. Nhìn kỹ, toàn bằng đất sét. Chỉ có mật không thấy đâu.

CHÍ PHÈO THỜI HIỆN ĐẠI

     “- Ông nói chuyện tôi kể, nhạt như nước ốc!. Chuyện đời tôi nhạt thật ông ạ, màu sắc cũng không. Người ta nói chuyện vui nhân đôi, chuyện buồn nín chịu. Chỉ có ông tâm giao, tôi trút lòng, vậy thôi! Mình không còn ai nữa!”

“Già mà không bạn cũng mồ côi” (Thơ Lữ Quỳnh).

     Thời dại thông tin, đọc đâu cũng thấy ê chề. Thơ, khóc tình phụ bạc, buồn đời điên đảo. Chuyện non chuyện nước, chuyện người, không thấy niềm vui.

     Sự dồn nén, uất ức phải phát ra bằng tiếng chửi. Nhưng lão không chửi được, phải gì lão là thằng Chí Phèo:

“Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu chửi trời, có hề gì? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: Đời là tất cả nhưng cũng chẳng là ai. Tức mình hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại. Nhưng cả làng Vũ Đại ai cũng nhủ: “Chắc nó trừ mình ra!”. Không ai lên tiếng cả. Tức thật! Ồ thế này thì tức thật! Tức chết đi được mất! Đã thế, hắn phải chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn. Nhưng cũng không ai ra điều. Mẹ kiếp! Thế thì có phí rượu không? Thế thì có khổ hắn không? Không biết đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn cho hắn khổ đến nông nỗi này! A ha! Phải đấy hắn cứ thế mà chửi, hắn chửi đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn, đẻ ra cái thằng Chí Phèo? Mà có trời biết! Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng không ai biết…”(Chí Phèo – Nam Cao).

     Lão Ngư nói xong, lão điên thật. Điên chẳng ai chấp. Lão học Chí Phèo, lão chửi. Nhưng lão chửi chung chung, của chung ai khóc? Lão đi ngang trường học, lão chửi: “- Đồ mất dạy!”. Trường người ta đang học, đang dạy đàng hoàng. Lũ học trò rồng rắn đi theo lão, lập lại: “Đồ… đồ… mất dạy!”. Lão đứng trước cổng bệnh viên, lão chửi: “- Đồ vô lương tâm!”. Bệnh nhân không biết có tâm thần hay không, phụ hoạ: “Đồ bất lương… bất lương!”.

     Chửi quá phải khát, phải đói. Chị bán xôi dồn hai đĩa, biếu lão. Chị bán nước sâm tặng lão một bịch, ngọt lịm. No rồi lão có sức, lại chửi. Nhưng lão nghiệm ra: chửi lại có ăn. Lão hơn Chí Phèo chỗ đó.