GIÀ KHÚ ĐẾ

     Hơn nửa đời người. Lão Bang gặp lại bạn già tình cờ như trời định. Ký ức như cuốn sách dày lật ngược, những trang đầu cũ sì bỗng bừng sáng. Hình ảnh tuổi thơ lướt qua tâm trí lão.

     Trường tiểu học Kỳ Ngọc nằm chơ vơ giữa cánh đồng mía bạt ngàn. Sông Bình Long lượn lờ giữa hai bờ lau lách. Cầu Trọng đong đưa, ghép bỡi thân tre già bạc thếch. Đường đất nắng bụi mưa bùn. Nhà ông Đốc Thiên nghiêm cẩn rêu phong, tiếng chó sủa vang mỗi lần đi học ngang qua. Những bụi đùng-đình lá xoè vươn cao nhọn hoắt.

     Cuối thập niên 50. Trường tiểu học mái ngói đầu tiên của xã Kỳ Ngọc (Điện Phước, Điện Bàn). Chỉ có ba lớp: Nhất, Nhì, Ba. Thầy Trợ Lập, hiệu trưởng. Thầy Phấn, lớp nhất.Thầy Tân, lớp nhì. Cô Cúc, lớp ba.

     Lũ học trò chân không dép. Nhưng các thầy mang giày, quần dài đen áo sơ-mi trắng thẳng nếp. Cô Cúc mặc áo dài lụa thướt tha.       

     Những bồn hoa phù dung sớm nở tối tàn, sấn trường không bóng cây. Tiếng xe mobilette của thầy Phấn lè xè, phịch phịch…

      Cha chuyển lão từ Đà Nẵng về. Xin thầy Trợ Lập, vào học lớp nhì. Lão Bang giật mình khi Đỗ Cả vỗ vai: Làm chi thừ người ra rứa? Lão Bang đứng lên ra bộ, hát mấy câu “hát bội”: Như ta đây ứ ư ư…”. Cả đám cười ha hả, đó là hình ảnh Đỗ Cả.

     Lão Bang ngậm ngùi: Tau ngu thiệt, mấy thằng mi xúi dại, biểu tau hát trong giờ ra chơi, bị thầy bắt quỳ: Em yêu cô giáo lớp ba, hàm răng trắng nõn nước da… đen sì”.

     Trần Hoài Thanh kể chuyện bẻ mía trộm, mới tí tuổi đầu cắp đôi con nọ con kia. Nguyễn Văn Diên chết vì quả lựu đạn ở cầu Bình Long, Nguyễn Văn Bảy, Nguyễn Văn Dần hy sinh khi chưa đủ lớn. Thôn trưởng Nông Sơn bị bắn chết cả hai anh em.

     Thất thập rồi, nói chuyện như con nít. Đang nói đằng đông nhảy vọt đằng tây. Gần sáu mươi năm, duyên may gặp lại. Có lần sau gặp lại nữa không? Hỡi các bạn già khú đế của tôi ơi!