CÁI CHẾT

     “- Trực chết rồi ! Tai nạn”.

       Dòng tin nhắn ngắn ngủn. Trực là bạn tôi, từ khi còn tiểu học.

      Ngày vào Saigon, thi trường nào cũng hỏng. Trực ghi danh đại học Văn Khoa, tôi Khoa học, nhưng cùng chung phòng trọ, gần cống Bà Xếp – Nguyễn Thông nối dài (Trần Văn Đang – Q3)

     Thập niên 60, khu vực này chẳng có đường sá gì, ngoài các con hẻm chằng chịt. Lãnh địa của giang hồ thứ thiệt, nhưng không bao giờ quấy nhiễu người dân hiền lành. Quanh khu vực cống Bà Xếp, nhà cửa thấp lè tè, đa số là dân lao động, sinh viên.  Từ Quảng Nam, Quảng Ngãi vào đây làm đủ nghề, bán báo, thợ hồ, đạp cyclo, thợ mộc... bên dòng kênh Nhiêu Lộc đen thui.

     Những chuyến tàu lửa ngược xuôi, rập rềnh vào ga Hoà Hưng, gợi nhớ nhà. Trực và tôi làm précepteur (gia sư) mỗi tối, hai đứa thay phiên nhau, vì chỉ có một chiếc xe đạp.

     Đi học trên những chuyến xe lam, cùng xuống Bến Thành. Trực ngược về đường Cường Để (Đinh Tiên Hoàng), trường Đại học Văn khoa - đối diện Đại học Dược và Nông lâm súc, tôi xuôi về đường Cộng Hoà (Nguyễn Văn Cừ). Ngang qua trường Petrus Ký (Lê Hồng Phong) đến trường. Trường Đại Học Khoa học kế bên Đại học Sư phạm.

     Chưa hết năm, Trực bỏ học về quê.

    Sau năm 1975, bất ngờ tôi gặp lại Trực. Trực làm trưởng phòng Y của sở tài chính X., bạn đưa tôi về nhà. Căn biệt thự sang trọng, tịch thu của gia đình di tản. Tôi chú ý tủ sách, không biết Trực tha từ đâu về bộ từ điển Larousse 2 cuốn, dày cộm. “Những linh hồn chết”, “Nhật ký một người điên” của Nikolai Vasilyevich Gogol. “Viên mỡ bò” (Boule de Suif) của Guy De Maupassant,  “Nhà thờ Đức Bà Paris” (Notre-Dame de Paris), Những người khốn khổ (Les Misérables) của Victor Hugo và nhiều tác giả nổi tiếng của thế giới. Tôi hỏi, Trực nói của chủ nhà cũ để lại, rồi thêm : Toàn sách vớ vẩn ấy mà. Tôi ngạc nhiên về bạn quá sức! Trực vẫn chưa có gia đình.

    Bôn ba vì mưu sinh, hơn hai mươi năm sau, tôi tình cờ gặp lại Trực. Trực kể, khoảng giữa năm 1983, vợ Trực đem theo đứa con trai duy nhất vượt biên, được tàu Pháp vớt, nay có gia đình riêng và định cư ở Mỹ. Kể từ đó Trực mất hết. Trực về quê làm ruộng, rồi vào lại Saigon, không nghề nghiệp. Lúc này Trực có vẻ chán đời, bất đắc chí.

   Tôi cùng nhóm bạn cũ, ngồi ở quán cà phê, trước nhà chị Trực. Ngày mai sẽ thuê xe đưa Trực về quê an táng. Sự ra đi của Trực hình như không liên quan gì đến những người đến viếng. Họ vẫn cười cười, nói nói, rồi hỏi thăm nhau về địa vị, nhà được mấy căn, con mấy đứa đi du học Mỹ…Thậm chí kể chuyện ăn chơi, vô tâm cười rúc rích cùng nhau.

    Trời Saigon cuối mùa mưa, năm nay se lạnh hơn mọi năm. Mùa Noel lại về, năm mới sẽ đến. Dù biết đời là vô thường, nhưng sao lòng tôi vẫn thấy rưng rưng…