QUÂN HẦU

     Thằng Công được giao giữ cổng rạp hát. Gánh hát bầu Long chiếm ngự sân đình cả tuần nay. Bà con mê đắm kép độc Trường Sơn và đào lẳng Thanh Hương. Nhất là nghĩa khí trong tuồng “Tống tửu Đơn Hùng Tín”:

     “Thưa Đơn nhị ca em đây là Giảo.../ vốn thiệt họ Trình/ Thuở nhỏ chuyên nghề bán muối lậu và ăn cướp bạc của vua/ nay lớn khôn em mới ra đầu Đường/ Sách có câu: " Thấu tử hồ bi tri loại"/ nay trước mặt Nhị ca em rót chung rưọu này/ Em kính tặng anh là một đấng anh tài/ thà chịu chết chớ không phục tùng Đường vương / Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục/ em khen anh dạ sắt gan đồng/ Xem cái chết nhẹ thể lông hồng/ anh chết như vầy thật là tiết nghĩa vẻ vang/

…….

     Giảo! Giảo! Giảo! Anh của mày nay đã mạng cùng/ nhưng thân tình này có chết tao vẫn mang theo/ Một thằng lỗ mãng mà nói được một câu có hậu như mày/ nên ly rượu này anh sẽ uống cạn ly”

…….

     Nhớ ngày làm phản Sơn Đông/ ngày nay ai cũng cát y kỳ phận/ Xin anh suy nghĩ mà đừng nóng giận/ chó nhà đạo chích còn sủa vua Nghiêu.

     La Thành! Ngày xưa Tần Thúc Bảo, Giảo Kim đi đầu giặc/ mày đau liệt giường tao phải rước lương y chẩn mạch/ Săn sóc cho mày mới hết cơn đau/  mầy nói với tao là mày về thăm quê xưa cảnh cũ/ mồ ông mả cha của mầy/ Tao không ngờ mày là thằng phản bạn/ mày nói dối để về đầu Đường Thế Dân/ Tao gẫm mày là thằng mặc áo ấm cơm no/ hưởng bổng lộc thật to/ Để rồi hôm nay/ mầy chém tao đặng trả ơn.

     La Thành! tao lầm mày là thằng khẩu phật tâm xà, nuôi ong tay áo nuôi khỉ dòm nhà/ Đúng với câu "dưỡng hổ di họa, phóng ngư nhập thủy, túng hổ quy sơn"/ Nên ngày nay tao không toàn mạng. Trời ơi, gớm ghê thay cho một thằng bạn. Thật nhân tài mà lại hại nhân tai…

     Thằng Công buổi đầu  làm phận sự, không chê đâu được, mấy thằng bạn thân chăn trâu với nó, đừng hòng coi cọp. Thậm chí thím Hai hàng xóm, bán chịu cho nó cả ổ gà mái đẻ, hắn cũng quay lơ. Bầu Long xoa đầu khen rối rít, hứa sẽ cho nó theo đoàn hát. Hắn mơ một ngày, hắn sẽ thủ vai Đơn Hùng Tín kiêu hùng, hắn sẽ không thèm ngồi lên lưng trâu của lão Hương Cần.

     Hai đêm sau, bầu Long thăng chức cho nó kéo màn. Cả ngày tập dượt toát mồ hôi. Đào kép trơ mặt mộc xấu rình, loang lổ phấn son.

     Đào lẳng Thanh Hương kẹp điếu thuốc ruby điệu nghệ, phả hơi khê nồng vào mặt hắn. Sai hắn chạy ra chợ mua gói xôi đậu đen, kèm theo ly cà phê đá. Kép độc Trường Sơn đi đâu về mặt đỏ ké, không oai phong lẫm liệt như trên sân khấu, vết lồi lõm trên má như tây đen rạch mặt. Đi ngang còn huýt gió, coi hắn không có trên đời.

     Thằng Công mừng húm khi bầu Long cho hắn đóng vai quân hầu. Chỉ cần:“quân bay đâu…” là “Dạ, dạ, dạ,…”. Hắn vênh váo nhìn khắp sân đình, đông nghẹt khán giả, trong đó có bà Tư - mẹ hắn. Bà Tư trở điệu bộ, liếc mắt nhìn quanh, mắt sáng rực tự hào.

    Trời đầy sao, đêm về sáng tĩnh mịch, chỉ còn nghe tiếng dế nỉ non. Thằng Công rảo quanh sân đình, bắt gặp bầu Long đang xà nẹo với đào Thanh Hương. Tiếng rên rỉ thắt nghẹn ú ớ, kèm theo hơi thở hổn hển. Thằng Công hứng chí chạy thẳng đến nhà con Mùi, mang theo niềm tự đắc của quân hầu.

     Thằng Công mở bừng mắt, mặt trời đã lên quá cây sào. Ánh nắng gay gắt chiếu thủng mái lá, xuyên vào tận bàn thờ cha nó. Hắn chạy ra sân đình, vắng ngắt. Gánh hát bầu Long đã đi rồi, bỏ lại quân hầu, bỏ lại vai diễn tiềm năng Đơn Hùng Tín.

Khép cánh màn nhung danh vọng hết.
Người về lòng rũ sạch sầu thương.
Người vào cởi áo lau son phấn.
Trả lại vinh hoa lẫn đoạn trường.

(NS Viễn Châu)